Ова е сосема слично на крајот на една ера. Во ноември 1989 година, кога падна Берлинскиот ѕид, верувавме дека старата поделба на светот на исток и запад замина во историјата. Како што испаруваше идеолошкиот конфликт меѓу капитализмот и комунизмот, се појави чувството дека сите сме во основа на иста страна, пишува Џон Симпсон за Би-Би-Си.
Проблемот беше што со Владимир Путин, поранешен офицер на КГБ кој служи во Источна Германија, распадот на стариот Советски Сојуз се чинеше дека предизвика горчлив личен гнев кој само се засилуваше со текот на годините. Фактот дека Украина, некогаш составен дел на СССР, се отцепи од Руската Федерација беше навреда за се што веруваше Путин.
Не беше важно што Русија потпиша меѓународен договор со кој се прифаќаат границите на новата украинска држава. До 2014 година, рускиот претседател Путин сфати како да го окупира Крим, најсимболичниот руски дел на Украина, со инфилтрирање на неговата војска на полуостровот.
Го блокираше Крим, а по референдумот со мнозинството етничко руско население, Путин всушност го претвори во дел од руската држава. Тоа беше против меѓународното право, но Западот сè уште се држеше до идејата дека може да постигне договор со Русија на Путин. Имаше говори и санкции, но ништо што не го натера претседателот Путин или неговите соработници сериозно да размислуваат.
Истото се случи кога непријателите на Путин или луѓето од поранешната КГБ и неговиот наследник ФСБ, кои важеа за предавници, беа труени, стрелани или протерани и нападнати во Британија и Европа. Западот издаде предупредувања и воведе нови санкции, но Путиновата Русија беше подготвена да живее со нив.
Во последните 10 години, Русија почна да формира нов блок со Кина, не мора да биде непријателски настроен кон Западот, но да дава взаемна поддршка наспроти западните критики.
Претседателите Си Џинпинг и Путин формираа група за взаемна поддршка. Сега Кина одбива да ја осуди Русија за нејзините дејствија во Украина, а луѓето во Тајван, отцепена територија за која Си Џинпинг никогаш не рекол дека нема да биде цел на неговата инвазија, почнуваат да се прашуваат дали се следните на ред.
Сè на сè, според тоа, светот стана поопасно место отколку што беше пред неколку години. За споредба, годините на старата Студена војна беа далеку поедноставни, а правилата генерално беа многу појасни – ако едната страна го нападне просторот на другата, постоеше постојана закана од целосно заемно сигурно уништување. Така, тоа никогаш не се случи, иако војната се приближуваше незгодно неколку пати.
Но, по распадот на комунизмот, старите правила исчезнаа. Сега границите се толку заматени што никој не знае каде минуваат црвените линии, пишува Симпсон за Би-Би-Си.
Гледајќи наназад, некои политичари и академици велат дека НАТО можеби морал да го промени целиот свој пристап по падот на Берлинскиот ѕид и да избегне понижување на Москва со преземање на нејзините стари сателити во Источна Европа и нивно постројување на начин што изгледаше непријателски кон Русија на Путин.
Самата сугестија дека Украина еден ден би можела да се приклучи на НАТО (иако тоа отсекогаш се сметало за неверојатно) го налути Кремљ и помогна да се убеди Путин дека мора еднаш засекогаш да се справи со Украина.
Сите знаат дека тоа е негова политика и само негова. Различни руски политичари, па дури и некои водечки воени лидери, беа против каква било инвазија. Но, Путин не се откажа. Сега таа политика мора да успее, а Русија мора да излезе како јасен победник за да му се исплати коцкањето. Но, воените авантури како оваа се знае дека тргнуваат наопаку.
Путин успеа на Крим пред осум години, а неговата позиција дома е значително зајакната. Можеби повторно ќе успее, пробивајќи ги украинските вооружени сили, постигнувајќи некои значајни придобивки, а потоа брзо ќе се повлече и ќе одржи победничка парада.
Тоа е сосема можно. Но, да претпоставиме дека тоа не се случува така. Ако руските војници почнат да умираат во значителен број и санкциите против Русија почнат да стапуваат на сила, тогаш позицијата на Путин ќе биде нарушена.
Што ќе прави тогаш? Одговорот има само еден – секоја домашна критика ќе ја потисне уште посилно од порано, во име на националната безбедност. Русија дури и сега е изненадувачки отворено општество во споредба со минатото. На тоа сигурно ќе му дојде крајот. Руската економија би страдала, а кинеската помош нема да ја надомести загубата.
Така, Владимир Путин, кој се чини дека започна напад врз Украина поради неговата 30-годишна огорченост поради распадот на старата советска империја, може да ја врати Русија во времето на СССР. А Западот, кој толку долго се обидува да се преправа дека Русија е само уште една земја со која можеме да работиме, може да открие дека старите времиња веднаш се вратиле во уште полоша форма.